Praksis Dergisi aşağıda açıkladığı Yayın Etiğine ve İlkelerine uymayı taahhüt eder. Yazar, editör ve hakemlerinden de bunun sorumluluklarını taşımasını bekler. Bu ilkeler Committee on Publication Ethics (COPE) adlı kuruluşun hazırladığı ve önerdiği kılavuzlardan yararlanılarak ve Praksis Dergisinin kendi deneyimlerinden yararlanılarak hazırlanmıştır.
Yazarlara Yönelik İlkeler
- Praksis’te yayımlanacak yazılar derginin amaçlarına uygun bir biçimde, açık ve anlaşılır bir dille ve üslupla yazılmış olmalıdır. Yazarlar okuyucunun belirli kavram, tartışma ve kaynaklara aşina olmadığını varsayarak yazmalıdırlar. Cinsiyet, irk, dil, din ve yas ayrımı yapan ifadelerden kaçınılmalıdır.
- Praksis Dergisine gönderilen makaleler özgün olmalıdır. İntihal asla kabul edilemez, tespit edilmesi halinde makale hemen değerlendirme sürecinin dışına çıkarılır. Praksis Dergisine gönderilen makale başka bir derginin başvuru sürecine gönderilmemiş veya daha önce yayımlanmamış olmalıdır.
- Praksis’e gönderilen makalelerin yazar veya yazarları, makalede kullandıkları atıfları doğru biçimde ve eksiksiz yapmalıdırlar. Atıf yaparken Praksis’in kendi atıf sistemini kullanmalıdırlar.
- Praksis’e gönderilen makalelerin yazar veya yazarları sadece o makaleye emek veren kişiler olmalıdır. Makaleye emek vermeyen kişilerin de yazar olarak eklendiğinin tespiti halinde makale hemen yazı değerlendirme sürecinin dışına çıkarılır. Bu nedenle yazı değerlendirme süreci başlamış bir yazıda yazar ekleme ya da çıkarma gibi süreci şüpheli hale sokacak talepler öne sürülmemelidir.
- Yazarlar, yazılarını Praksis’e gönderirken eğer varsa aldıkları hibe, fon ya da başka bir mali desteği dergi editörlerine yazıyı iletirken açık ve şüpheye yer bırakmadan beyan etmelidirler.
- Praksis’te yazarlar hakem raporlarına uygun biçimde yazıda geliştirme ve değiştirme yapmakla yükümlüdürler. Hakemler talep ettiği takdirde ham verileri, etik onayı, telif hakkı iznini paylaşmak zorundadırlar. Hakemlerin talep ettiği değişiklikleri yapmak istemediklerinde bunu bir raporla açık biçimde belirtmelidirler. Yazı değerlendirme sürecinde makale ile ilgili önemli bir yanlışlık ya da değişiklik ortaya çıkarsa yazarlar bunu derhal editörlere bildirmek zorundadır.
Editörlere Yönelik İlkeler
- Praksis’te editörler gönderilen bir makalenin reddine, kabulüne, yazı değerlendirme sürecine sokulmasına veya makalenin yazarından ilgili konuda bilgi talep etmeye tam yetkilidir. Nihai karar hakem görüşleri sonucunda verilir.
- Praksis’e gelen yazılarda kabulün tek kriteri yazıların içeriğidir. Yazıların kabul ya da reddinde yazarların cinsiyet, cinsel yönelim, din, mezhep, ırk, milliyet gibi aidiyetleri dikkate alınmaz. İlk inceleme editörler tarafından yapılır ve öndeğerlendirmeyi geçen yazının hakem sürecine girmesine karar verilir. Hakem süreci zaman geçirilmeksizin başlatılır.
- Praksis’te makalelerin yayımlanması için iki çift taraflı kör hakemin olumlu rapor vermesi beklenir. Bir olumlu ve bir olumsuz rapor varsa üçüncü hakeme gönderilir. Ancak yazı hakkında nihai kararı editörler verir.
- Praksis’te gönderilen makale hakkında alınan tüm kararlar gerekçeli olarak yazarlara bildirilir.
- Praksis’e gönderilen makalelerle ilgili bilgiler hakem ve Praksis Yayın Kurulu dışında kimse ile paylaşılamaz. Hakemlerin kimlikleri gizli tutulur ve açıklanmaz. Yazarların kimlikleri de kesinlikle hakemlere bildirilmez.
- Praksis’te yayınlanan bir makalede yer alan bilgiler, editörler tarafından kendi araştırmaları için kullanılamaz. Bir çıkar çatışması durumu olduğunda editör bunu yayın kuruluna bildirmek ve kendi yerine editör atanmasını istemek zorundadır. Bu, bir editörün gönderilen bir makaleye katkı sağlaması durumunda da söz konusudur.
- Praksis’te dergi editörü ve sayı editörleri, Danışma Kuruluna tüm süreci aktarmakla yükümlüdür. Ayrıca Danışma Kurulunun yayın politikası konusunda istediği tüm bilgileri onlara verir.
Hakemlere Yönelik İlkeler
- Praksis’e gönderilen yazıların hakemleri, yazı hakkındaki bilgileri gizli tutmalı ve kimse ile paylaşmamalıdır. Yazı değerlendirme esasları yazının içeriği ile sınırlı kalmalı cinsiyet, ırk, dil, din, yaş gibi kriterleri kesinlikle değerlendirme dışında tutmalıdır. Hakemler, yazı yayınlandıktan sonra bile kimliğin gizli tutulması konusunda ısrarcı olmalıdır.
- Praksis editörleri tarafından gönderilen bir yazıda eğer hakem uzman olduğunu düşünmüyorsa durumu editöre bildirmeli ve yazının başka bir hakeme gönderilmesini talep etmelidir. Hakem, eğer yazarın kimliğini tahmin ederse bunu ilgili editöre bildirmeli ve yeni hakem atanmasını istemelidir.
- Yazıyı değerlendirirken yazının içeriği kadar makalenin biçimsel özelliklerini de (Praksis atıf sistemine uyumluluk, kaynakça, öz ve abstract düzenlemeleri, dilbilgisi ve imla vb.) gözönünde tutmalı ve raporunu hazırlarken bu konulara da işaret etmelidir. Ayrıca yine raporunu yazarken dili yazarın emeğine saygılı olmalıdır. Raporunu Praksis hakem formunu doldurarak yazmalıdır.
- Makaleyi yeterince hızlı değerlendiremeyeceğini ve raporunu verilen sürede yazamayacağını öngören hakem, bu durumu editöre bildirmeli ve onun vereceği karara göre raporu için ek süre almalı ya da yeni hakem atanmasını istemelidir.
- Hakemler bir yazıyı red ya da kabul ettiklerinde bunu ayrıntılı biçimde gerekçelendirmeli ve raporlarında bu gerekçeyi açık biçimde belirtmelidirler.
- Hakemler inceledikleri yazıyla ilgili bir çıkar çatışması durumu fark ederlerse bunu editörlere bildirmelidirler.